Het griepseizoen staat weer voor de deur!

Door: Tjalling Leenstra, Jessica Edwards van Muijen en Jarne van Hattem, oktober 2019

Griep en antibioticaresistentie
Elk jaar hebben we in de wintermaanden een griepepidemie. Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Griep kan bij ouderen en mensen met een verminderde afweer ernstig verlopen en soms zelfs dodelijk zijn. Door het toepassen van preventieve maatregelen kunnen deze risico’s worden verminderd. Daarnaast draagt het voorkomen van griep bij aan vermindering van onnodig antibioticagebruik en daarmee het ontstaan van antibioticaresistentie. Elk jaar worden er tijdens het griepseizoen veel antibiotica voorgeschreven.

Preventieve maatregelen
Handhygiëne
De griepvirussen zitten in druppeltjes snot, slijm en speeksel. Door praten, hoesten of niezen, verspreiden de virussen. Virussen worden ook overgedragen via handen en voorwerpen, zoals een deurknop. Daarom is een goede hoest- en handhygiëne belangrijk.

Vaccinatie
Vaccinatie wordt aangeboden aan risicogroepen en mensen die in de zorg werken. Om nog betere bescherming te bieden, bevat het vaccin komend seizoen niet drie, maar 4 verschillende griepvirussen: het zogenaamde quadrivalent vaccin. Vaccinatie is veilig, zorgt voor minder verspreiding van griep en maakt de kans dat je ziek wordt van griep kleiner. Toch staan sommige mensen hier kritisch tegenover. Neem je de griepprik niet voor jezelf. Doe het dan voor je cliënten, patiënten en collega’s.

Diagnostiek en behandeling
Het griepvirus kan door middel van PCR gemakkelijk en snel aangetoond worden in een neus/keelgat. Diagnostiek is belangrijk voor het stellen van de diagnose. Als de diagnose influenza bevestigd wordt, kan, afhankelijk van de setting en de mate van ziekzijn, behandeling met oseltamivir gestart worden. Daarnaast is diagnostiek belangrijk om te bepalen of er sprake is van een uitbraak en voor het instellen van beheersmaatregelen in instellingen.

Handige links
Algemene informatie: https://www.rivm.nl/griep-griepprik/griep

Gezondheidszorgpersoneel: https://www.rivm.nl/griep-griepprik/zorg

https://voorkomgriep.nl/

LCI richtlijn influenza: https://lci.rivm.nl/richtlijnen/influenza

Vroege behandeling met oseltamivir verkort de ligduur van opgenomen patiënten (link en link)

Een pleidooi voor influenzavaccinatie van zorgverleners: https://www.netwerkacutezorgnoordwest.nl/nieuws/het-intensieve-griepseizoen-van-2018-een-pleidooi-voor-influenzavaccinatie-van-zorgverleners/

Artikelen Nederlands Tijdschrift voor Medische Microbiologie (NTMM), september 2019

• Influenzavaccinatie in Nederland – naar het quadrivalent influenzavaccin
  Adam Meijer, Ron Fouchier, Gé Donker, Marit de Lange, Bettie Voordouw
• Verschillende perspectieven op influenzavaccinatie bij zorgprofessionals
  Gro Vlaspolder, Bert Mulder, Anke Huckriede, e.a.

Verpleeg- en verzorgingshuizen
NHG/SNPG-Praktijkhandleiding Griepvaccinatie 2019 (hoofdstuk 6.6 betreft het beleid ten aanzien van antivirale middelen tijdens een epidemie)

Huisartsen
Dossier Griepvaccinatie: https://www.nhg.org/actueel/dossiers/griepvaccinatie

Ziekenhuizen
Griepetiquette: 7 regels die elke verpleegkundige moet kennen:
https://www.nursing.nl/griepetiquette-7-regels-die-elke-verpleegkundige-moet-kennen/

Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten
Vereniging van Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten – richtlijn influenza