BRMO bij personen in Nederland die recentelijk afkomstig zijn uit Oekraïne

In Oekraïne is, volgens beperkte beschikbare gegevens, sprake van een hoge mate van antibioticaresistentie.

Er worden hoge resistentiepercentages (30-70%) gerapporteerd tegen derde generatie cefalosporines en carbapenems onder gram-negatieve staven, inclusief Acinetobacter spp. Ook zou sprake zijn van 18% meticilline-resistentie onder Staphylococcus aureus. Over het voorkomen van resistente Candida auris is geen informatie beschikbaar. Aantallen isolaten waarop deze percentages zijn gebaseerd zijn laag en over het algemeen afkomstig van ernstig zieke, opgenomen patiënten in Oekraïne en zijn daarmee niet representatief voor dragerschap onder de bevolking. Zie ECDC en Caesar en LCI-handreiking.

In de diverse nationale surveillancesystemen voor bijzonder resistente micro-organismen die bij het RIVM worden uitgevoerd is gekeken naar de gegevens over bijzonder resistente micro-organismen (BRMO) bij personen in Nederland die recent afkomstig zijn uit Oekraïne.

Bij Type-Ned CPE, de nationale verdiepende surveillance van carbapenemase-producerende Enterobacterales (CPE), is bij 17 (19%) van de 88 CPE-isolaten die sinds 1 maart 2022 zijn ingestuurd, vermeld dat ze zijn afgenomen bij patiënten die recent uit de Oekraïne afkomstig zijn. De 17 isolaten zijn afkomstig van 10 verschillende personen en bevatten 14 Klebsiella pneumoniae en 3 E. coli. In 11 van de 17 isolaten is het carbapenemase-gen NDM aangetoond, in 6 OXA-48 en in 3 KPC. Er zijn 4 isolaten waarin 2 verschillende carbapenemase-genen zijn gedetecteerd. Daarnaast zijn in Osiris via de CPE-meldplicht nog 2 andere personen gemeld met carbapenemase-producerende K. pneumoniae, van wie de isolaten (nog) niet zijn ingestuurd via Type-Ned CPE. Bij 11 van de in totaal tot nu toe 12 bekende personen werd de CPE gedetecteerd in gerichte screeningskweken en was sprake van dragerschap. Bij 1 persoon werd de CPE aangetoond in wondvocht en betrof het dus mogelijk een infectie met de BRMO. Drie van de 12 personen waren recent (<2 maanden geleden) meer dan 24 uur opgenomen geweest in een ziekenhuis in Oekraïne. Daarnaast hadden nog 4 personen contact gehad met een ziekenhuis aldaar in het afgelopen jaar. Tot nu toe is nog geen verspreiding gemeld in Nederlandse zorginstellingen.

In Type-Ned CPPA zijn 3 van de in totaal 8 isolaten met carbapenemase-producerende Pseudomonas aeruginosa (CPPA) die sinds 1 maart 2022 zijn ingestuurd, afkomstig van 3 personen uit Oekraïne. Een van de 3 personen was ook al bekend met CPE.
In Type-Ned MRSA is sinds 1 maart 2022 1 meticilline-resistente S. aureus (MRSA) isolaat ingestuurd, afgenomen bij een persoon die recent uit de Oekraïne afkomstig is. Dit isolaat werd gekweekt uit een screeningskweek en het betrof dus dragerschap en geen infectie met MRSA.

Er wordt ook gewerkt aan een landelijke inventarisatie van gegevens over carbapenem-resistente Acinetobacter baumannii-calcoaceticus complex (CRAB) bij personen die recent afkomstig zijn uit Oekraïne, vanwege de, voor zover bekend, aanzienlijke resistentiepercentages tegen carbapenems daar. Bronnen: RIVM Typ-Ned CPE / CPPA / MRSA, Osiris, ECDC, Caesar, LCI-handreiking.

Bron: Deze informatie is met toestemming overgenomen uit het verslag van het Signaleringsoverleg, jaargang 2022, week 23.