Meer weten over: SWAB en A-teams binnen ziekenhuizen
Wat doen SWAB en A-teams in de strijd tegen antibioticaresistentie?
De Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB) is in 1996 opgericht op initiatief van de Vereniging voor Infectieziekten, de Nederlandse Verenigeng voor Medische Microbiologie en de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuisapothekers. De SWAB beoogt de kwaliteit van het antibioticagebruik in Nederland te optimaliseren en daarmee een bijdrage te leveren aan de beheersing van resistentieontwikkeling en aan de beperking van de kosten en andere negatieve effecten van antibioticagebruik. Hiervoor zijn sinds 2015 in de Nederlandse ziekenhuizen antibioticateams (A-teams) ingesteld die verantwoordelijk zijn voor de implementatie van een antimicrobial stewardship-programma, voor het bewaken van de kwaliteit van het voorschrijfgedrag in het ziekenhuis. Om meer zicht te krijgen op wat leden van een A-team doen spraken wij tijdens het 22ste SWAB-symposium in Utrecht (30 juni 2022) Jara de la Court en Suzanne Kuijpers, beide werkzaam bij het A-team van het Amsterdam UMC.
Jara: Mijn interesse voor het A-team werd gewekt tijdens een eerdere wetenschappelijke stage, waarbij we de mogelijke toename van antibioticaresistentie tijdens chemotherapeutische behandeling onderzochten. Nu, 4,5 jaar later heb ik mijn promotieonderzoek –datadriven antimicrobial stewardship– bijna afgerond. De kern van mijn proefschrift gaat over het goed gebruiken van lokale data (die in EPDs beschikbaar zijn) met als doel tot betere stewardship te komen in samenspraak met behandelaars. Tijdens mijn presentatie vanmorgen liet ik bijvoorbeeld zien hoe het meten van de behandelduur van antibioticakuren een manier kan zijn voor A-teams om het antibioticagebruik te optimaliseren. Een integraal onderdeel is de gezamenlijke zoektocht met behandelaars naar onderliggende factoren die antibioticavoorschrijfgedrag beïnvloeden; dat is essentieel om écht tot een verbetercyclus te komen. En verbeteren is nodig; je kunt antibioticaresistentie wel een beetje vergelijken met klimaatverandering. Het lijkt geen acuut probleem, maar dat wordt het wel als we nú niet handelen. Tijdens dit Symposium krijg je meer inzicht in zowel kwantitatieve als kwalitatieve studies, dat vind ik leuk. Zowel de carbapenemsparende behandelstrategieën als een inkijkje krijgen hoe besluitvorming plaatsvindt bij het stoppen met antibiotica vond ik interessant. Vandaag is mijn laatste dag bij het A-team, dat valt heel toevallig dus nét samen met dit symposium, leuke uitsmijter toch?
Suzanne: Ik ben een maandje geleden begonnen bij het A-team als arts onderzoeker en zal voortborduren op de eerdere studies over de behandelduur. In zekere zin neem ik dus het stokje over van Jara. Wat uitwisselen van handige data tools met anderen lastig maakt, is het verschil in systemen dat door ziekenhuizen wordt gebruikt (EPIC/HIX). Deze zijn niet compatibel en daarnaast is EPIC door de grote flexibiliteit vaak ook niet makkelijk te vergelijken met datasets van andere ziekenhuizen. Hoe dat beter kan, daar zal nog wel de nodige aandacht aan besteed moeten worden. Wat ik meeneem van vandaag is het belang om ook bij antibioticakeuze het perspectief van patiënten mee te nemen bij het ontwikkelen van nieuwe richtlijnen. Daar had ik tot vandaag eigenlijk niet aan gedacht. Daarnaast is algemene publieksvoorlichting belangrijk over antibioticagebruik en antibioticaresistentie. Daar zou de media wel een grotere rol in kunnen spelen.