ACM geeft groen licht voor overname Amsterdamse laboratorium Atalmedial

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft toestemming gegeven voor de overname van Atalmedial, dat bloedonderzoek uitvoert voor honderdduizenden Amsterdammers. Het internationale concern Unilabs is de nieuwe eigenaar van het lab.

De ACM heeft beoordeeld dat na de overname nog voldoende concurrentie over is op de markt van laboratoriumdiagnostiek. De koopovereenkomst was in april al overeengekomen, maar voor de overname is toestemming van de ACM nodig. Die gaf gisteren groen licht. De overnamesom is niet bekend gemaakt. Eerder gaf de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) ook al toestemming, waarmee de overname een voldongen feit is.

Atalmedial voert het individuele, diagnostische onderzoek uit van zo’n 50 tot 70 procent van de Amsterdamse huisartsen. Ook voor het Amstelland ziekenhuis (Amstelveen) en het Spaarne Gasthuis (Haarlem) doet Atalmedial bloed-, urine- en ontlastingsonderzoek. Dat werk gaat na de overname gewoon door. Wel gaat de naam ‘Atal’ op den duur verloren. Dat staat voor ‘Amsterdamse Trombosedienst en Artsenlaboratorium’. Atal bestaat al sinds 1957 en is een begrip in Amsterdam.

Bij Unilabs werken in 14 landen meer dan 14.000 mensen, waar naar verwachting honderden medewerkers van Atalmedial bijkomen. “Door die grootschaligheid profiteren Amsterdamse patiënten van innovaties die leiden tot betere en goedkopere testen,” zei Jeroen van Roon, bestuursvoorzitter van Unilabs Benelux, eerder al.

Unilabs maakt onderdeel uit van een groot Deens concern, al staat het hoofdkantoor in Zwitserland. In Nederland nam Unilabs eerder al de medische diagnostische bedrijven Saltro (Utrecht) en Medlon (Enschede) over.

Risico’s

Er kleven op de langere termijn risico’s aan vergaande concentratie van medische laboratoria, waarschuwde Heiman Wertheim, medisch microbioloog in Radboud UMC en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie. “Unilabs is onderdeel van een commerciële partij. Waar medische microbiologen in kleinere, niet-commerciële laboratoria in ziekenhuizen waakzaam zijn voor bijvoorbeeld overbodige testen, is dat van nature tegen het belang van grote commerciële partijen.”

Wertheim vreest dat marktconcentratie ook negatieve effecten heeft bij het opsporen en bestrijden van infectieziekten en antibioticaresistentie. “Nederland heeft de laagste antibioticaresistentiecijfers ter wereld door goede regionale en landelijke samenwerking. In landen waar commerciële laboratoria meer gemeengoed zijn, liggen die cijfers hoger, mede door gebrek aan deskundige duiding en minder verbinding met de regio. Bij commerciële overnames van huisartsenpraktijken zien we nu al problemen.”

Meer samenwerking

In Amsterdam zal de bestrijding van infectieziekten en antibioticaresistentie de komende jaren echter verbeteren, schetste Mariken van der Lubben, hoofd van het streeklaboratorium van de GGD in juni. Ook al vanwege een samenwerkingsverband. De laboratoria van de GGD, OLVG, Amsterdam UMC en Sanquin Diagnostiek gaan verder samenwerken onder de naam Glia Diagnostiek.

“Als wij weten dat er in een Amsterdams verpleeghuis een bacterie is die je niet kunt bestrijden met antibiotica, en de kans bestaat dat die bacterie ook al is gezien in Amsterdamse ziekenhuizen, willen we daar via een druk op de knop heel snel achter kunnen komen,” aldus Van der Lubben.

Tijdens de coronapandemie leidde samenwerking tussen de labs van de GGD en Amsterdam UMC al tot de snelste detectie van de opmars van de omikronvariant in Nederland. De data uit Amsterdam waren maatgevend voor de rest van het land. De situatie in Amsterdam is uniek, omdat de Amsterdamse GGD als enige GGD in Nederland over een eigen laboratorium beschikt.

< nieuwsoverzicht