VIB en UGent leiden Europees onderzoek naar nieuwe vaccins tegen bacteriële infecties

Het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) en de Gentse universiteit (UGent) mogen een Europees netwerk van wetenschappers leiden dat nieuwe soorten vaccins gaat ontwikkelen tegen bacteriële infecties. De groep kreeg daarvoor een Europese subsidie van 8 miljoen euro. Over 10 jaar zou daardoor een vaccin op de markt kunnen komen dat preventief werkt tegen tuberculose, de ziekenhuisbacterie en een specifieke tropische ziekte. Tegen de bacteriën die deze ziektes veroorzaken, werken antibiotica niet meer, ze zijn antibioticaresistent. 

In het Europese netwerk Baxerna zitten het VIB, de UGent, het UZ Gent, de VUB, de ULB, het Franse Pasteur Instituut, het Radboud Medisch Center uit Nederland en het Karolinska Instituut in Zweden. Het netwerk kreeg een Europese subsidie van 8 miljoen euro om op zoek te gaan naar nieuwe vaccins als preventief middel tegen antimicrobiële resistentie. Die treedt op als bacteriën niet meer reageren op antibiotica. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is dat een van de belangrijkste bedreigingen voor de wereldwijde gezondheid. “Wetenschappelijke schattingen voorspellen dat tegen 2050 wereldwijd evenveel mensen zullen sterven aan antibioticaresistentie als er nu mensen sterven aan kanker”, zegt professor Francis Impens (VIB – UGent) die het onderzoek leidt. “Het ontwikkelen van dit vaccin is dus zeker nodig.” 

Als antibiotica niet meer werken

In het nieuwe Europese onderzoek zullen vaccins ontwikkeld worden als preventief middel tegen tuberculose, de ziekenhuisbacterie en een specifieke tropische ziekte. “De pathogenen hebben alle drie gemeen dat het bacteriën zijn die in onze cellen voorkomen en gekenmerkt worden door een stijgende antimicrobiële resistentie”, legt Impens uit. “Dat wil zeggen dat de antibiotica die we allemaal kennen minder en minder goed beginnen te werken en dat we dus moeten anticiperen op de toekomst waarbij antibiotica helemaal niet meer zullen werken. Nieuwe vaccins moeten daarbij helpen.”

Nog 10 jaar geduld

De vaccins zullen toegediend worden aan risicopatiënten, zoals jonge kinderen of oudere mensen, en mensen die een zware operatie moeten ondergaan. Op de vaccins is het wel nog even wachten, zegt Francis Impens. “Het project start effectief op 1 juli. Dan moet je rekenen dat na 5 jaar de eerste klinische studies zullen plaatsvinden. Daarbij wordt de veiligheid van de vaccins getest op gezonde mensen. Daarna moet er in verschillende opeenvolgende fases samengewerkt worden met de industrie. Het effectief toedienen kan dus makkelijk nog 10 jaar op zich laten wachten.” 

< nieuwsoverzicht